Όταν η Φωτιά Δεν Σβήνει Μέσα μας: Ψυχολογικές Επιπτώσεις μιας Πυρκαγιάς
Μετά από μια πυρκαγιά, πιστεύουμε ότι θύματα είναι μόνο αυτοί που είχαν απώλειες και φθορές ή χρειάστηκε να εκκενώσουν. Στην πραγματικότητα όμως, ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων θα τραυματιστούν ψυχολογικά, ακόμη κι αν δεν χρειάστηκε να απομακρυνθούν από την ασφάλεια των σπιτιών τους.
Η τραυματική εμπειρία μιας πυρκαγιάς μπορεί να πυροδοτήσει συμπτώματα μετατραυματικού στρες, κατάθλιψη, και οργανικά προβλήματα ακόμη και ένα χρόνο μετά την καταστροφή. Οι άνθρωποι βιώνουν σοκ, οργή, θλίψη και απελπισία, τα οποία συνοδεύονται από άγχος και φόβο. Το τραύμα κάνει τους ανθρώπους να μη μπορούν να σταματήσουν να αναβιώνουν στο μυαλό τους τα γεγονότα που συνέβησαν. Διακατέχονται από ένα υψηλό επίπεδο υπερέντασης και εγρήγορσης, χωρίς να μπορούν να βρουν τρόπο να ησυχάσει και να χαλαρώσει το μυαλό τους, βιώνουν ένα μόνιμο αίσθημα επικείμενης απειλής, το οποίο αν και εξουθενωτικό δεν μπορεί να σταματήσει. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα έντονα ξεσπάσματα και αισθήματα πικρίας, θυμού και απογοήτευσης.
Σε περίπτωση που βιώνετε έντονες συναισθηματικές εναλλαγές, αϋπνίες, δυσκολία στη συγκέντρωση, αρνητικές σκέψεις και αισθήματα άγχους και θλίψης, αναζητείστε ειδικό για να σας βοηθήσει να επεξεργαστείτε την τραυματική εμπειρία. Μιλήστε με φίλους, επιστρέψτε στην ρουτίνα σας, φροντίστε τον εαυτό σας και επιδιώξτε δραστηριότητες που σας γεμίζουν.
Φροντίστε τα παιδιά.
Να είστε ειλικρινείς όταν απαντάτε σε ερωτήσεις, αλλά μη δίνετε περισσότερες πληροφορίες από όσες είναι απαραίτητες.
Αποδεχτείτε τα συναισθήματα τους. Μπορεί να είναι φοβισμένα, μπερδεμένα και θυμωμένα. Μπορεί να παραπονιούνται για πόνο στο κεφάλι ή την κοιλιά που δεν έχουν οργανική αιτία. Δώστε τους την ευκαιρία να εκφραστούν μέσα από την ζωγραφική και το παιχνίδι.
Περιορίστε την έκθεση τους στις ειδήσεις και αποφύγετε να δώσετε υποσχέσεις του τύπου «αυτό δεν πρόκειται να ξανασυμβεί».
Διατηρήστε τη ρουτίνα τους όσο περισσότερο επιτρέπουν οι συνθήκες.
Ζητείστε από δασκάλους/προπονητές να σας ενημερώσουν αν αντιληφθούν κάποια αλλαγή στη συμπεριφορά τους.
Μπορεί το παιδί μετά από μια τραυματική εμπειρία να αλλάξει συμπεριφορά (π.χ. να είναι πιο απομονωμένο ή πιο αντιδραστικό), ή να παλινδρομήσει σε καταστάσεις που είχε ξεπεράσει (π.χ. να βρέχεται το βράδυ). Αυτά θεωρούνται φυσιολογικές αντιδράσεις στρες και είναι προσωρινές. Διατηρήστε την ψυχραιμία σας και μείνετε καθησυχαστικοί προς το παιδί. Θα είστε εκεί για ό,τι χρειαστεί. Όλοι, μικροί και μεγάλοι, χρειαζόμαστε χρόνο για να μεταβολίσουμε τις τραυματικές εμπειρίες. Αυτό που «σβήνει» τη φωτιά που ανάβει μέσα μας, μετά από μια δύσκολη κατάσταση, είναι η αγάπη και η φροντίδα που προσφέρουμε και δεχόμαστε.
