Τοξική Θετικότητα: Όταν η Υπερβολική Αισιοδοξία Πληγώνει

Όλοι γνωρίζουμε πως όταν υιοθετούμε μια θετική στάση ζωής, έχουμε καλύτερη ψυχική αλλά και σωματική υγεία. Το πρόβλημα είναι πως η ζωή μας φέρνει αντιμέτωπους με προκλήσεις οι οποίες δεν βοηθούν να κρατήσουμε αυτή την θετικότητα. Όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με απώλειες, αποτυχίες και προβλήματα σε όλους τους τομείς, τα συναισθήματα που πυροδοτούνται είναι έντονα, απειλητικά και συχνά ακραία αρνητικά, και σε αυτές τις περιπτώσεις μια επιμονή στην θετικότητα καταλήγει να γίνεται τοξική.
Η τοξική θετικότητα είναι η πεποίθηση πως ό,τι και να μας συμβαίνει οφείλουμε να έχουμε θετική στάση ή ‘καλή ψυχολογία’, η ύπαρξη και ακόμη περισσότερο η έκφραση αρνητικών συναισθημάτων απαγορεύονται, καταλήγουν να απωθούνται μέσα μας και τη θέση τους παίρνει ένα ψευδές, χαρούμενο (θετικό) προσωπείο. Η τοξική θετικότητα είναι ρηχή, είναι η υπερβολική και αναποτελεσματική γενίκευση μιας αισιόδοξης στάσης σε όλων των ειδών τα προβλήματα.
Σημάδια τοξικής θετικότητας
- Άρνηση ή/και αποφυγή προβλημάτων αντί αντιμετώπιση τους
- Αίσθημα ενοχών επειδή νιώθουμε άσχημα (π.χ. θυμωμένοι, απογοητευμένοι, θλιμμένοι)
- Κρύψιμο πραγματικών συναισθημάτων, προβολή ενός ψευδούς χαρούμενου προσωπείου
- Αν είμαστε εμείς οι τοξικοί τότε επιλέγουμε την υποτίμηση/περιφρόνηση των αρνητικών συναισθημάτων των άλλων ανθρώπων και ενοχοποίηση τους (π.χ. πώς κάνεις έτσι! Τί σου λείπει, τί να πει και ο … που αντιμετωπίζει… είσαι υπερβολικός-ή/αχάριστος-ή)
Η εφαρμογή της τοξικής θετικότητας πληγώνει τους ανθρώπους που ήδη βρίσκονται σε μια δύσκολη φάση στη ζωή τους. Αντί να ενθαρρυνθούν να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και να δεχθούν υποστήριξη και κατανόηση, νιώθουν ντροπή και ενοχή, μένοντας τελικά μόνοι στην αντιμετώπιση της κρίσης που βιώνουν.
Αν έρθετε αντιμέτωποι με την τοξική θετικότητα
- αναγνωρίστε και αποδεχτείτε τα συναισθήματά σας, όταν απωθούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα υγείας (σωματοποιήσεις). Είναι αποδεκτό να νιώθετε αντικρουόμενα συναισθήματά, η συναισθηματική κατάσταση μπορεί να είναι τόσο πολύπλοκη όσο και η κρίση που αντιμετωπίζουμε.
- να είστε ρεαλιστές, είναι υγιές και αναμενόμενο σε μια στρεσογόνο κατάσταση να νιώθετε φόβο, αγωνία και άγχος. Προσαρμόστε τις προσδοκίες σας, εστιάστε στην φροντίδα του εαυτού και ζητήστε βοήθεια από ειδικό και φίλους/οικογένεια στις κινήσεις που πρέπει να κάνετε για την αντιμετώπιση της κρίσης.
- προσοχή στα social media. Η έκθεση σε εικόνες απόλυτης επιτυχίας /ευτυχίας είναι πιθανό να σας προκαλέσουν ενοχές και θλίψη και να πυροδοτήσουν συγκρίσεις άδικες και αισθήματα ανεπάρκειας.
Η άρνηση, η υποτίμηση, η ενοχοποίηση και η ακύρωση της δύσκολης συναισθηματικής κατάστασης ενός ατόμου, το εγκλωβίζει, το ντροπιάζει και το απομονώνει, κι ας μη γίνεται με κακή πρόθεση. Μην κρίνετε τον άνθρωπο που κατακλύζεται από δύσκολα συναισθήματα, δεν χρειάζεται να λύσετε το πρόβλημα, το να ακούσετε και δείξετε κατανόηση, είναι αρκετό.
Ο στόχος είναι η ισορροπία ανάμεσα στη θετικότητα και την αυθεντικότητα. Το να επιλέγουμε μια θετική στάση στις δυσκολίες είναι σωστό αρκεί να δεχόμαστε και να επεξεργαζόμαστε τα αρνητικά μας συναισθήματα. Αυτή η διαδικασία είναι που μας οδηγεί στην ψυχική ανθεκτικότητα.