Ζώντας με το Τραύμα: Οι Αμυντικοί Μηχανισμοί που Μας Εμποδίζουν να Ζήσουμε
Το ψυχικό τραύμα μπορεί να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την συναισθηματική και σωματική υγεία ενός ανθρώπου. Οι περισσότεροι από εμάς δεν έχουν επίγνωση ότι πίσω από συναισθήματα, σκέψεις, πεποιθήσεις, δράσεις και επιλογές στον φιλικό και ερωτικό τομέα, μπορεί να κρύβεται ένα τραύμα. Ο ψυχίατρος Ματθαίος Γιωσαφάτ το έχει περιγράψει πολύ καλά λέγοντας «οι άνθρωποι, όταν επιλέγουν δεν είναι τόσο ελεύθεροι όσο πιστεύουν και όχι μόνο σε ό,τι αφορά την επιλογή συντρόφου αλλά και σε άλλες σημαντικές επιλογές της ζωής. Οι εμπειρίες της παιδικής ηλικίας καθορίζουν τί σύντροφο θέλουμε, τί περιμένουμε, τί πεποιθήσεις έχουμε, και όλο αυτό γίνεται γιατί στην αρχή οι γονείς και άλλοι σημαντικοί άνθρωποι δημιούργησαν αισθήματα προσκόλλησης, ικανοποίησης και ματαίωσης».
Εάν ένα παιδί μεγάλωσε σε ασταθές περιβάλλον με συχνές και απρόβλεπτες εντάσεις, εξοικειώνεται με αυτά τα συναισθήματα και μαθαίνει να δυσπιστεί και να απορρίπτει σχέσεις που είναι ήρεμες ως βαρετές, αφού δεν έχουν τα ακραία συναισθήματα τα οποία έχουν μάθει να τα θεωρούν αγάπη.
Εάν μια σχέση είναι υγιής, δυσπιστούν και την σαμποτάρουν, καθώς φοβούνται ότι αν αφεθούν σε θετικά «ξένα προς αυτούς» συναισθήματα, κινδυνεύουν να πληγωθούν, να απορριφθούν και εν τέλει να εγκαταλειφθούν. Ασυνείδητα προσελκύουν τοξικούς φίλους και ερωτικούς παρτενέρ, με τους οποίους αναβιώνουν το οικείο σενάριο της ζωής τους και επιβεβαιώνουν την λανθασμένη τους πεποίθηση πως είναι ανάξιοι για κάτι καλύτερο. Η δυσκολία του να βάζεις όρια, η έλλειψη εμπιστοσύνης στους άλλους, ο φόβος της εγκατάλειψης, είναι όλα συνέπειες τραυματικών εμπειριών στην παιδική ηλικία.
Το τραύμα κρύβεται πίσω από την τάση της τελειομανίας και της εργασιομανίας. Το άτομο, στην προσπάθεια του να ξεφύγει από τον πόνο, αισθάνεται ότι πρέπει να κάνει διαρκώς όσο γίνεται περισσότερα ή/και καλύτερα, αλλά όσα και να καταφέρνει ποτέ δεν αισθάνεται αρκετό αφού κατά την παιδική του ηλικία ποτέ δεν ένιωσε αποδοχή για αυτό που ήταν.
Κάθε μοτίβο συμπεριφοράς μπορεί να είναι ένας μηχανισμός άμυνας που δημιουργήθηκε για να προστατεύσει το άτομο από το να νιώθει ψυχικό πόνο. Όση δυσφορία κι αν προκαλούν αυτοί οι μηχανισμοί, όση ενέργεια κι αν απαιτούν για τη διατήρηση τους, η απουσία τους προκαλεί τρόμο και αίσθηση απειλής εφόσον το άτομο θα εκτεθεί σε συναισθήματα που έχει απωθήσει ως πολύ οδυνηρά.
Τα τραυματισμένα παιδιά εξελίσσονται σε ενηλίκους οι οποίοι παλεύουν να επιβιώσουν συμαισθηματικά με τρόπους που μπορεί επιφανειακά να λειτουργούν, αλλά εξουθενώνουν ψυχικά και σωματικά. Η ψυχοθεραπεία δίνει στο άτομο την ευκαιρία να αναγνωρίσει το τραύμα και τα εφόδια να το αντιμετωπίσει, σε ασφαλές περιβάλλον.
